Kitapkapan

Kitabın Künyesi

Yazarı: Irvin D. Yalom
Orijinal Adı: When Nietzsche Wept
Çeviren: Aysun Babacan
Sayfa Sayısı: 374
Tür: Dünya Edebiyatı
Yayınevi: Ayrıntı Yayınları
ISBN: 975-539-146-0
Baskı Tarihi: 2008
Özgün Dili: İngilizce
Fikrim: Edebiyatla da düşünülebileceğini gösteren muhteşem bir eser. Zaman zaman kavramların anlamını yitirdiğini görüp bu kitap ışığında kendinizi sorguladığınızı hissedeceksiniz. Mutlaka okunması gereken eserler arasında...

Arka Kapak - Tanıtım Yazısı

Yoğun ve sürükleyici olan yeni bir düşünce romanı sunuyoruz: Nietzsche Ağladığında. Edebiyatla da düşünülebileceğini gösteren müthiş bir örnek...

Sahne
Psikanalizin doğumu arifesindeki 19.yüzyıl Viyana'sı. Entelektüel ortamlar. Hava soğuk.
Aktörler
Nietzche: Henüz iki kitabı yayımlanmış, kimsenin tanımadığı bir filozof. Yalnızlığı seçmiş. Acılarıyla barışmış. İhaneti tatmış. Tek sahip olduğu şey, valizi ve kafasında tasarladığı kitaplar. Karısı, toplumsal görevleri ve vatanı yok. İnzivayı seviyor. Tanrıyı öldürmüş. 'Ümit kötülüklerin en kötüsüdür, çünkü işkenceyi uzatır,' diyor. Daha sonra 'kendi alevlerinizde yanmaya hazır olmalısınız: Önce kül olmadan kendinizi nasıl yenileyebilirsiniz?' diyecek. Ümitsiz.
Breuer: Efsanevi bir teşhis dehası. Ümitsizlerin kapısını çaldığı doktor. Psikanalizin ilk kurucularından. Kırkında, bütün Avrupalı sanatçı ve düşünürlerin doktoru olmayı başarmış. Güzel bir karısı ve beş çocuğu var. Zengin. Saygın. Hayatı boyunca 'ama' pozisyonunda yaşamış biri.
Freud: Breuer'in arkadaşı. Henüz genç. Geleceği parlak. Şimdi yoksul.
Salomé: Erkeklerin başını döndüren kadın. Çekici. Özgür. Evliliğe inanmıyor. Bazen aynı anda birçok erkekle beraber oluyor. Sanatçıları ve düşünürleri tercih ediyor. Kırbacı var.

Konu
Ümitsizlik.

Bir gün, erkeklerin başını döndüren kadın Salomé, Nietzsche'den habersiz Breuer'e gelir. 'Avrupa'nın kültürel geleceği tehlikede, Nietzsche ümitsiz. Ona yardım edin,' der. Breuer Salomé'yi tekrar görebilmek umuduyla 'peki' der.
Ve varoluşun kader, inanç, hakikat, huzur, mutluluk, acı, özgürlük, irade... ve neden, nasıl gibi en önemli duraklarından geçen bir yolculuk başlar...

Kendisiyle ve hayatla yüz yüze gelmekten çekinmeyenlere...

Eleştiri Yazısı

"Alman felsefesi tehlikede. Nietzsche intihar etmek üzere. Doktor Breuer, onu ümitsizliğinden kurtarın..."
Lou Salomé, kararlılıkla söylediği bu sözleriyle Breuer'i 'Tamam' demek zorunda bırakır. Ancak Breuer'in işi çok zordur. Çünkü Nietzsche'nin migrenini tedavi eder gibi görünürken aslında onu ümitsizlikten kurtarması gerekmektedir. İşte bu, romanın başlangıcıdır. Sonrasında Breuer, Nietzsche'nin iç dünyasına girmekle uğraşsa da Nietzsche buna izin vermez ve Nietzsche tam Viyana'dan ayrılmaya karar vermişken Breuer'in aklına çok güzel bir fikir gelir: Breuer, Nietzsche'nin migrenini iyileştirirken, Nietzsche de Breuer'i ümitsizlikten kurtaracaktır! Breuer, başkasının ümitsizliğini tedavi eden Nietzsche'nin içten içe kendisinin de iyileşeceğine inanmıştır. Görünüşe göre Breuer ümitsiz değildir. Ancak Nietzsche ile konuşma tedavisi uygularken aslında ümitsiz ve saplantılı bir insan olduğu ortaya çıkacaktır. İşte bu tedavi süresince ortaya çıkan tartışmalar, sizi de derinden etkileyecek ve size artık kendinizi sorgulamanın zamanının geldiğini hatırlatacak. Sonlara doğru 'zaman' kavramının kaybolması ile kitap okuduğunuzu unutarak zihinsel alemlerinizde bir yolculuğa çıkacaksınız.

19. yy Viyanasını ve soğuk - yağmurlu havaları çok güzel betimleyen yazar, gerçek karakterleri kendi kurgusunda bir araya getirerek harika bir eser çıkarmış. Sigmund Freud'un rüya incelemelerini, psikanalizin doğuş aşamalarını, Freud'un hipnoz tedavisini ve Freud ile Breuer'in tartışmaları esere kurgu dışı bir tat katmış. Tıp tarihinde önemli bir yeri olan ve Josef Breuer'in Anna O. -gerçek adıyla Bertha Pappenheim- sayesinde ilk kez uygulayıp geliştirdiği tedaviden de kitapta söz edilmiş.

Kitabın sonunda kendi hikayesini bir sır gibi saklayan Nietzsche de, Breuer'in Bertha'ya duyduğu platonik aşkını anlattığı gibi, kendi aşkını -Lou Salomé'ye olan büyük aşkını- itiraf eder ve işte o anda kitaba da adını veren büyük olay yaşanır. Ateist, gururlu Nietzsche ağlamaya başlar. Salomé ise Nietzsce'yi ağlatan kadın olarak tarihe geçer.

Romanın kurgusu bir yana, okuduktan sonra Nietzsce'nin sözleri aklınızda yer edecek. Nietzsche'nin kitaplarından yapılan alıntıları dönüp tekrar okuma ve özümseme ihtiyacı hissedeceksiniz.

"Niceleri kendi zincirlerini çözemezler de, dostlarının azatçısıdırlar."
"Kendi alevinle yakmaya hazır olmalısın kendini: Önce kül olmadan nasıl yeni olabilirsin ki?"
"Ümit, kötülüklerin en kötüsüdür, çünkü işkenceyi uzatır."
Friedrich Nietzsche